CÁC TUYẾN MỒ HÔI:
Mồ hôi được tiết ra bởi các tuyến mồ hôi (Eccrine, Apocrin, Apo-Eccrine) nằm ở lớp Hạ bì da. Khối lượng mồ hôi do cơ thể chúng ta sản sinh ra có liên quan đặc biệt đến nồng độ của tuyến mồ hôi.
Có hai loại tuyến mồ hôi khác nhau (apocrine và eccrine) về chức năng, vị trí và thành phần của mồ hôi mà chúng bài tiết.
Các tuyến ngoại tiết
TUYẾN ECCRINE
Tuyến Eccrine rất nhiều (khoảng 3 triệu) và phân bố khắp cơ thể, tập trung nhiều nhất ở vùng lòng bàn tay, lòng bàn chân và vùng trán. Tuyến Eccrine đóng một vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ của cơ thể hoặc các cơ quan nhất định trong việc điều khiển tuyến mồ hôi do cảm xúc Tuyến Eccrine có thể tiết ra 2-3L nước mỗi giờ. Lượng nước mồ hôi tiết ra tỉ lệ thuận với cường độ trao đổi chất của cơ thể. Mồ hôi được tiết ra bởi tuyến Eccrine không có mùi, và thành phần chủ yếu là nước, muối khoáng và acid lactic.
Mật độ được phân bổ trung bình ở các vùng trên cơ thể:
– Lưng: trung bình 64 tuyến/cm2
– Cánh tay: trung bình 108 tuyến/cm2
– Toàn bộ thân trước của cơ thể: trung bình 181 tuyến/cm2
– Lòng bàn tay và lòng bàn chân: trung bình 600-700 tuyến/cm2 Các tuyến mồ hôi này được phân bố khắp cơ thể nằm ở dưới tầng hạ bì của làn da.
Các tuyến apocrine
Các tuyến apocrine nằm chủ yếu ở khu vực: vùng da dưới cánh tay (nách), mí mắt, bộ phận sinh dục và vú. Tuyến này kích thích hoạt động không phụ thuộc vào nhiệt độ mà do kích thích xúc cảm gây ra (căng thẳng, lo lắng, stress..) hoặc hưng phấn khi quan hệ tình dục. So với tuyến Eccrine thì tuyến Apocrine tiết ra ít hơn chỉ vài microlitre một ngày. Mồ hôi do tuyến Apocrine tiết ra dày và đặc biệt giàu hợp chất lipid, ure và amoniac. Do các vi khuẩn hoạt động trên bề mặt da phân huỷ các acid béo này và gây ra mùi cơ thể vô cùng khó chịu, nhất là vùng da dưới cánh tay (vùng nách).
Các tuyến Apocrine chỉ hoạt động sau tuổi dậy thì, do ảnh hưởng của hệ thống nội tiết tố, và do đặc điểm giới tính thứ cấp. Và khi lớn tuổi, tuyến Apocrine sẽ teo nhỏ lại dẫn đến hiện tượng giảm tiết mồ hôi ở người cao tuổi. Các tuyến Apocrine hoạt động liên kết với nang lông và chúng bài tiết ở vùng cổ và tóc, và vùng mở bên trên của tuyến bã nhờn.