Cuộc chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã trôi qua, nhưng những dư âm của nó vẫn còn sống mãi trong trái tim người Việt Nam. Trong ký ức đó, hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ luôn làm say đắm lòng người.
Hình ảnh anh bộ đội trong thơ ca
Trong suốt hai cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, nhân dân Việt Nam đã hiện lên kiêu hãnh trong những bài thơ của nhiều tác giả. Thơ ca cách mạng đã thành công trong việc miêu tả hình ảnh “anh bộ đội cụ Hồ” – người chiến sĩ Việt Nam, người anh hùng. Họ sống vì lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng chiến đấu và hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Những người chiến sĩ này xuất hiện một cách giản dị, đời thường, nhưng lại mang trong mình tinh thần đoàn kết của cả một dân tộc.
Những người anh Vệ quốc quân
Những người lính xuất hiện đầu tiên là anh Vệ quốc quân, họ đứng lên theo tiếng gọi của Bác Hồ, đi kháng chiến và trở thành những người tiên phong. Tuy không được đào tạo chính quy, không qua trường lớp, nhưng họ thể hiện tinh thần đoàn kết của dân tộc. Hình ảnh những anh lính này đơn giản, đời thường, thậm chí đôi khi còn tội nghiệp nếu không để ý đến phẩm chất anh hùng của họ.
“Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “một hai”
Súng bắn chưa quen,
Quân sự mươi bài” (Nhớ – Hồng Nguyên)
“Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày” (Đồng chí – Chính Hữu)
Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, anh bộ đội cụ Hồ đã nhanh chóng trở thành linh hồn của cuộc chiến, niềm tin và hi vọng của toàn dân tộc. Hình ảnh anh đã được Tố Hữu miêu tả một cách tươi thắm nhất, sôi nổi nhất trong những bài thơ của mình. Anh mang trong mình lí tưởng cao đẹp, là biểu tượng của sự kiên định và quyết tâm của dân tộc.
“Giọt giọt mồ hôi rơi
Trên má anh vàng nghệ
Anh vệ quốc quân ơi
Sao mà yêu anh thế!” (Tây tiến – Quang Dũng)
Trong bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu, hình ảnh của anh bộ đội cụ Hồ gây xúc động lòng người. Những anh lính này có nguồn gốc từ những miền quê nghèo, với cuộc sống khó khăn, vất vả. Tuy nhiên, họ vẫn kiên cường đấu tranh, vượt qua hiểm nguy để đến với chiến thắng cuối cùng.
Tinh hoa dân tộc trong đội ngũ
Trong đội ngũ người lính, không thể thiếu những người xuất thân là học sinh, sinh viên, trí thức. Cùng với vẻ đẹp chân chất, người ta còn thấy vẻ đẹp hào hoa, lịch lãm của những người con thủ đô. Họ là những thanh niên ưu tú “xếp bút nghiên theo việc đao cung”. Nhưng dáng dấp thanh lịch đó sẽ biến mất trong thơ Chính Hữu, để những con người ấy trở thành “đồng chí” cách mạng. Nhưng trong lòng không quên lưu luyến một giấc mơ đẹp của niềm tin khải hoàn.
“Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm” (Tây tiến – Quang Dũng)
Những người lính này có nguồn gốc đa dạng, từ nước mặn đồng chua đến thành thị. Tuy nhiên, tất cả đều chung tinh thần chiến đấu, sẵn lòng biến tất cả những gì có trong tay thành vũ khí.
“Lột sắt đường tàu
Rèn thêm dao kiếm
Áo vải chân không
Đi lùng giặc đánh” (Nhớ – Hồng Nguyên)
Những người lính này đã trải qua nhiều gian khổ, vất vả, thiếu thốn, bệnh tật. Nhưng họ vẫn kiên trung, quả cảm, không sợ gian khó, vượt qua bom mưa đạn để đến với thắng lợi cuối cùng.
Linh hồn dân tộc
Những người lính này không chỉ mang trong mình lòng nhân ái mà còn luôn là những chiến sĩ kiên trung, quả cảm, chiến đấu hết mình. Họ đối mặt với kẻ thù mà không sợ, luôn sẵn sàng hy sinh để cứu dân, cứu nước.
“Đầu bị thương không rời trận địa
Giáp mặt quân thù quên hết nỗi đau riêng” (Hoan hô chiến sĩ Điện Biên – Tố Hữu)
Hình ảnh của anh bộ đội cụ Hồ trên đường băng Tân Sơn Nhất, anh chết vẫn giữ tư thế chiến đấu, máu phun theo lửa đạn cầu vồng… Đó là những hình ảnh đẹp nhất, cao cả nhất của những con người anh hùng. Họ là linh hồn dân tộc, biểu tượng của sức mạnh và vẻ đẹp của quê hương.